بررسی علل تاریخی - اقلیمی ایجاد اوئی ها در منطقه کاشان

نویسندگان

  • زهرا ساروخانی کارشناس ارشد باستان شناسی
چکیده مقاله:

در این مقاله، پس از شرح اقلیم منطقه کاشان و سازوکارهای مردم این منطقه برای سازگاری با محیط طبیعی، تاریخ آن از پیش از تاریخ تا دوره قاجار به اجمال مرور می شود. نتیجه گرفته می شود که این منطقه همواره محل آمد و شد و تاخت و تاز لشگریان مختلف بوده است. شهر کاشان از دوره سلجوقی به بعد، در پناه برج و باروی سترگ خود را در برابر هجوم ها مقاوم کرده است؛ اما روستاهای نزدیک شهر و از جمله نوش آباد فاقد برج و بارو بودند و دشمن سرخورده از حمله به کاشان به روستاهای اطراف آن حمله می کرده است. مشکلات ناشی از ناامنی از یک سو و آگاهی اهالی از روان بودن آب قنات از زیر خانه هایشان از سوی دیگر، و همچنین وجود اقلیم گرم و خشک منطقه کاشان، باعث شده است که آن ها فضاهائی در خانه های خود به صورت چاه ایجاد کنند. این فضاهای زیرزمینی را که در آن ها هم آب قنات جاری بوده و هم اتاق های زیرزمینی برای انبار گندم داشته، در نوش آباد «اوئی» می گویند. تجزیه و تحلیل راهروها و فضاها می رساند که کاربری جانپناه، بخش عمده ای از هدف سازندگان آن ها بوده است. یافته های تحقیق بیانگر این هستند که: 1- وضعیت اقلیمی منطقه کاشان در ایجاد فضای معماری جدیدی به نام «اوئی» برای بهره برداری از آب نقش داشته است؛ 2- وضعیت جغرافیائی و قرار گرفتن منطقه در مسیر لشگرکشی ها و حوادث تاریخی آن، در پیدایش فضای معماری مزبور به منزله جانپناه مهم بوده است؛ 3- بهره برداری از «اوئی» در دوره های مختلف با توجه به شرایط سیاسی تغییر کرده؛ و 4- احتمال این که چنین فضاهائی از آئین مهر و مهرپرستی باقی مانده باشد، وجود دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جغرافیای تاریخی منطقه کاشان در «تاریخ قم»

تاریخ قم از مهمترین کتب تاریخ محلی ایران است که اطلاعات بسیار سودمندی از اوضاع تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی ناحیه قم در سده های آغازین دوره اسلامی ‌ارائه می‌دهد و از آنجا که در آن دوران، کاشان مهمترین و بزرگترین رستاق از کوره قم بوده است، این کتاب، اطلاعات ارزنده‌ای از تاریخ و جغرافیای تاریخی این منطقه به دست می‌دهد. در این مقال سعی شده است به آبادیهای منطقه کاشان که در تاریخ قم، ‌وصفی از آنها آم...

متن کامل

آموزه‌هایی از معماری اقلیمی گذرهای کاشان، تحقیق میدانی در بافت تاریخی شهر

Traditional architecture of the historical cities in Iran contains valuable lessons related to architecture and urban design. A considerable group of these strategies are those that are used in outdoor urban spaces in desert cities providing a safe and sustainable microclimate to live in the harsh desert for more than thousands of years. This article will decode these strategies by doing field ...

متن کامل

آموزه هایی از معماری اقلیمی گذرهای کاشان، تحقیق میدانی در بافت تاریخی شهر

معماری سنتی شهرهای تاریخی ایران حاوی درس های آموزنده ای در زمینه های مختلف مرتبط با معماری و شهرسازی است. یکی از نکات قابل تأمل در این زمینه شگردهای به کار رفته در طراحی فضاهای باز و پیاده راههای شهرهای کویری است که علی رغم شرایط محیطی سخت و خشن این مناطق، امکان زندگی امن، راحت و پایدار را برای هزاران سال فراهم نموده است. مقاله حاضر با بررسی بافت تاریخی شهر کاشان در اوج گرمای تابستان و اوج سرما...

متن کامل

باززنده سازی گذر تاریخی طمغاچی ها در مجاورت بازار کاشان

گذر طمغاچی ها در بافت تاریخی کاشان واقع است. این گذر دارای ویژگی های بسیاری از جمله قدمت و ارزش تاریخی و پیشینه طولانی سکونت و فعالیت در قالب محله طمغاچی ها، وجود عناصر ارزشمند معماری و شهری، وجود دو لایه کالبدی- تاریخی صفوی و قاجاری، استقرار بازار کاشان در مجاورت گذر با نقش کالبدی، منظری، اجتماعی و اقتصادی بسیار مهم آن، و نیز قرارگیری یکی از میادین تاریخی مهم کاشان (میدان سنگ) در مجاورت خود می...

خانه‌های تاریخی کاشان، ویژگی‌های اقلیم‌شناختی معماری بومی شهر کاشان

خانه‌های تاریخی کاشان، تجلّی تلاش انسان گذشته در زیستن هرچه مناسب‌تر تلقّی می گردد. امروزه سبک و هنر به کار رفته در خانه‌های تاریخی کاشان توجّه هنرمندان و صاحب‌نظران مطالعات فرهنگی و معماری را به خود جلب نموده و یکی از مهم‌ترین کانون‌های جهانگردی ایران به شمار می‌روند. در این مقاله، عناصر و بخش‌های اصلی معماری خانه‌های تاریخی کاشان و نقش عوامل اقلیمی در نوع معماری آنها مورد مطالعه قرار گرفته است. ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 18  شماره 3

صفحات  25- 36

تاریخ انتشار 2008-11-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023